ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΜΕΡΙΚΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
■ Η αιμορροϊδική νόσος είναι μια διαστολή και φλεγμονή των αιμορροΐδων που σχετίζεται με αγγειακούς (αγγειακή υπερπλασία και διάταση) και μηχανικούς (χαλάρωση των ιστών υποστήριξης) μηχανισμούς.
■ Εκδηλώνεται με οίδημα – θρόμβωση – για εξωτερικές αιμορροΐδες και εξωτερίκευση – πρόπτωση – για εσωτερικές, με περισσότερο ή λιγότερο πόνο, αίσθημα βάρους, κνησμό, οίδημα και αιμορραγία.
■ Παράγοντες κινδύνου: εγκυμοσύνη, μετά τον τοκετό, προσπάθειες ανακούφισης από δυσκοιλιότητα, ερεθιστικό φαινόμενο διάρροιας. Η μυϊκή χαλάρωση που συνδέεται με την ηλικία, τον καθιστικό τρόπο ζωής, το υπερβολικό βάρος και ορισμένες δραστηριότητες (βαριά φορτία, ποδηλασία, προπόνηση με βάρη, τρέξιμο κ.λπ.) εμπλέκονται.
Τι πρέπει να κάνουμε ως επαγγελματίες υγείας;
ΒΗΜΑ 1 : Κάνουμε τις κατάλληλες ερωτήσεις
ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ
«Από πότε η ενόχληση;» , «Υπάρχει κάποια έκκριση αίματος;», «Είναι η πρώτη κρίση; », «Έχετε δει γιατρό κατά τη διάρκεια προηγούμενης κρίσης;», «Πάσχετε από κάποια εντερική πάθηση;»…
ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΙΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ
«Είστε έγκυος (αν ισχύει);», «Νιώθετε κάποια ενόχληση, πρήξιμο, πόνο, φαγούρα;», «Υποφέρατε πρόσφατα από δυσκοιλιότητα ή διάρροια;», «Δοκιμάσατε ποτέ κάποια θεραπεία για να ανακουφίσετε τον πόνο σας;»
ΒΗΜΑ 2 : Αξιολογούμε την κατάσταση
Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ
Μια αιμορροϊδική κρίση γενικά περνάει από μόνη της, μέσα σε λίγες ημέρες, ή ακόμα και μέσα σε μια εβδομάδα, με υποχώρηση του πρηξίματος ή της πρόπτωσης, και προοδευτική εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δερματικές πτυχές γύρω από τον πρωκτό, επιμένουν, οι οποίες είναι καλοήθεις και ασυμπτωματικές. Η αντιμετώπιση οποιασδήποτε κρίσης είναι φαρμακευτική και συμπτωματική με παυσίπονα, τοπικά σκευάσματα, αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, με ή χωρίς φλεβοτονικά.
Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ
Παραπέμψετε σε γιατρό σε περίπτωση πρώτης κρίσης, εάν ο ασθενής είναι παιδί ή 50 ετών ή μεγαλύτερος, εάν τα επεισόδια επαναλαμβάνονται πολλές φορές το χρόνο, εάν ο ασθενής πάσχει από χρόνια εντερική νόσο, σε περίπτωση έντονου πόνου και σημείων που μπορεί να υποδηλώνουν μια άλλη πάθηση: αίμα αναμεμειγμένο με κόπρανα, απώλεια βάρους, αλλαγές στα κόπρανα, ανεξήγητη κόπωση. Η ιατρική συμβουλή είναι προτιμότερη σε περίπτωση εγκυμοσύνης. Εκτός από αυτές τις καταστάσεις, η κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί στο φαρμακείο.
ΒΗΜΑ 3 : Ανακουφίστε τον πόνο
■ Προϊόντα τοπικής χρήσης
Τζελ, κρέμες, αλοιφές και υπόθετα με βάση λιπαντικά και παράγοντες που σχηματίζουν φιλμ (βαζελίνη, υαλουρονικό οξύ, διμεθικόνη κ.λπ.), ανακουφίζουν από τον πόνο και διευκολύνουν τις κενώσεις του εντέρου. Οι φόρμουλες μπορεί να περιέχουν ενεργά συστατικά με αντισηπτική δράση (οξείδιο ψευδαργύρου, οξείδιο του τιτανίου κ.λπ.), επουλωτική και καταπραϋντική (καλέντουλα, ελίκρυσμα, αλόη βέρα κ.λπ.), αντιφλεγμονώδη, φλεβοτροπική (εκχύλισμα ιπποκαστανιάς…) ή/και τοπική αναισθητική (λιδοκαΐνη, πραμοκαΐνη…).
Οδηγίες χρήσης: 1 έως 4 εφαρμογές την ημέρα ή/και 1 έως 2 υπόθετα την ημέρα ανάλογα με την παρουσία αναισθητικού.
Προφυλάξεις: Όχι περισσότερο από 7 ημέρες θεραπείας. Καθυστέρηση τουλάχιστον 3 ωρών μεταξύ δύο χορηγήσεων αν περιλαμβάνεται και αναισθητικό. Τα αναισθητικά και η λανολίνη είναι δυνητικά αλλεργιογόνα.
■ Από στόματος αναλγητικά
Για περαιτέρω ανακούφιση από τον πόνο στην οξεία φάση, η παρακεταμόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνήθεις δόσεις, καθώς και η ιβουπροφαίνη για την αντιφλεγμονώδη δράση της στην αιμορροϊδική θρόμβωση. Η ασπιρίνη δεν συνιστάται λόγω αυξημένου κινδύνου αιμορραγίας.
Προφυλάξεις: Θεραπεία στη χαμηλότερη δυνατή αποτελεσματική δόση και για τη μικρότερη διάρκεια, που δεν υπερβαίνει τις 5 ημέρες χωρίς ιατρική συμβουλή. Αποφύγετε την ιβουπροφαίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω κινδύνου από το πρώτο τρίμηνο και απαγορεύστε την μετά τον 5o μήνα εγκυμοσύνης.
■ Φλεβοτονικά
Το επίπεδο των ενδείξεων είναι χαμηλό, αλλά τα φλεβοτονικά μπορεί να βοηθήσουν στη βελτίωση των συμπτωμάτων, όπως πόνο, αιμορραγία και κνησμό λόγω της ακούσιας απώλειας των εκκρίσεων του πρωκτού. Όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, είτε είναι φυτικής προέλευσης (κόκκινο αμπέλι, αμαμελίδα, ιπποκάστανο, ginkgo biloba, εσκουλοσίδες, ρουτοζίδες κ.λπ.), είτε συνθετικά (διοσμίνη, τροξερουτίνη, επταμινόλη κ.λπ.).
Οδηγίες χρήσης: Στη μέγιστη δόση από την αρχή και ως σύντομη πορεία 7 έως 21 ημερών ανάλογα με το προϊόν, μαζί με το γεύμα.
Προφυλάξεις: Αποφύγετε την επταμινόλη σε περίπτωση μη ισορροπημένης υψηλής αρτηριακής πίεσης ή υπερθυρεοειδισμού και το ginkgo biloba όταν δίνεται αντιπηκτική ή αντιεπιληπτική φαρμακευτική αγωγή.
Η δυσκοιλιότητα, ένας παράγοντας κινδύνου για την κρίση, αυξάνει τον πόνο και την αιμορραγία κατά τις προσπάθειες κένωσης και επιβραδύνει την επούλωση. Τα πρώτα μέτρα προφύλαξης/ αντιμετώπισης αφορούν στη διατροφή: αυξήστε την πρόσληψη υγρών, φυτικές ίνες με δημητριακά ολικής αλέσεως, φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά κ.λπ. Εντάξτε στη ρουτίνα σας τακτική σωματική δραστηριότητα. Εάν είναι απαραίτητο, επιπρόσθετα, συστήνουμε ένα καθαρτικό όγκου, όπως η ισπαγκούλη ή το ψύλλιο, ή ένα οσμωτικό, όπως η μακρογόλη.
Η διάρροια, σπανιότερα, μπορεί να αποτελέσει επιβαρυντικό παράγοντα για κρίσεις λόγω της ερεθιστικής της δράσης. Και εδώ μπορούμε να βελτιώσουμε τη διατροφή ως πρώτη γραμμή αντιμετώπισης: άφθονα ροφήματα για αποφυγή αφυδάτωσης, δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά και φυτικές ίνες κ.λπ. Εάν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιείται επιπλέον αντιδιαρροϊκό: ρακεκαδοτρίλη, διοσμεκτίτης, λοπεραμίδη κ.λπ.
ΒΗΜΑ 4 : Πώς επιλέγω την κατάλληλη αγωγή που θα προτείνω
Σύμφωνα με τα συμπτώματα:
Μέτριος πόνος: προϊόντα τοπικής χρήσης.
Πιο δυνατός πόνος: τοπικά με αναισθητικό και από του στόματος αναλγητικό συνδυασμένο με φλεβοτονικό. Τα υπόθετα μπορούν να συνδυαστούν με ένα απλό τοπικό προϊόν.
Κνησμός, αιμορραγία, πόνος: τοπικό προϊόν + ένα φλεβοτονικό.
Δυσκοιλιότητα ή διάρροια: κανόνες υγιεινής και διατροφής με ή χωρίς ρυθμιστή διέλευσης.
BHMA 5: Δίνω σαφείς οδηγίες
Η αντιμετώπιση της κρίσης στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, αλλά δεν λειτουργεί ως πρόληψη. Καλό θα ήταν να τονίζουμε ότι πρέπει να σταματήσουν την θεραπεία όσο το δυνατόν συντομότερα (7 ημέρες το πολύ). Εάν τα συμπτώματα επιμείνουν ή επανεμφανιστούν εντός των επόμενων εβδομάδων, παραπομπή σε γιατρό.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Οι κρέμες εφαρμόζονται με απαλό μασάζ με καθαρά χέρια. Καλύψτε τα υπόθετα με τζελ ή κρέμα για να διευκολύνετε την εισαγωγή τους. Επιπλέον, οι κομπρέσες κρύου νερού ή ένα στικ κρυοθεραπείας που εφαρμόζονται πολλές φορές την ημέρα, παρέχουν ανακούφιση.
ΥΓΙΕΙΝΗ
Πρωί και βράδυ και αν είναι δυνατόν μετά από κένωση, πλυθείτε με καταπραϋντικά καθαριστικά (βρώμη, καλέντουλα …) . Όχι ζεστά λουτρά που προάγουν την αγγειοδιαστολή. Στεγνώστε την περιοχή ταμπονάροντας απαλά.
Από την ΟΛΙΝΑ ΗΛΙΑΔΟΥ, MSc Clinical Pharmacologist, MBA in Pharmacy Management, MPharm